منهول

منهول چه کاربردی دارد

منهول یا به عبارت دیگر آدم رو به محفظه دسترسی، دریچه بازرسی،  گودال نفر رو اطلاق می گردد که جهت مصارفی همچون انشعاب فاضلاب شهری مثل انشعاب تعدادی مسیر فرعی به مسیر اصلی فاضلاب، دسترسی به خطوط اگوی شهری بدون نیاز به حفاری و تخریب، دسترسی به تاسیسات پایه شهری هم چون خوط مخابراتی و برق شبکه زیر زمینی و … مورد استفاده قرار می گیرند.

منهول ها یکی از پر کاربرد ترین تجهیزات مربوط به تاسیسات شهری علی الخصوص فاضلاب های شهری هستند که عملا در تمام نقاط شهر ها قابل رویت هستند.

منهول ها بر اساس نوع کاربری و شرایط موجود در پروژه و همچنین متریال در دسترس از جنس بتنی، آجری، آهنی، پلی اتیلنی، فایبرگلاس و … بصورت پیش ساخته و یا درجا در محل پروژه تولید و استفاده می شوند.

از مهم ترین کاربری های یک منهول آماده میتوان به ایجاد راه دسترسی به شبکه های زیر زمینی جهت  بازدید و نظارت تجهیزات موجود اشاره کرد. در ادامه به بررسی کامل منهول خواهیم پرداخت:

منهول به انگلیسی (Manhole)به معنی: آدم رو، یک نوع از اتصالات است که برای متصل کردن چند شبکه و خط راه رو به هم مورد استفاده قرار می‌گیرد. مثلاً در سیستم فاضلاب برای آنکه چندین خط لوله فاضلاب را به یکدیگر متصل کنند و به یک مسیر هدایت نمایند از منهول استفاده می‌شود و یا در سیستم‌های مخابراتی برای دسترسی به مسیرهای کابل ‌ها در زیر زمین استفاده می‌شود. البته همگی در سطح شهر به انواع آنها برخوردیم، دریچه‌هایی که در سطح زمین موجود است و برای کاربری‌های مختلفی استفاده می‌شود (آب و فاضلاب، تلفن، برق و...) و منهول در واقع برای دسترسی آسان انسان به داخل کانال است و در آنها را با درپوش می پوشانند. منهول‌ها را از جنس بتن، آجر , پلی اتیلن و پلاستیک می‌سازند که بنا به کاربری متفاوت خواهد بود و همچنین درپوشهای آنها نیز از جنس پلی اتیلن , فولاد , چدن و... است.

مزایا و کاربرد منهول:

• قابلیت یکی سازی فاضلاب چند واحد آپارتمانی در یک مسیر خروجی
• بکار گیری منهول های سایز کوچک در مصرف فاضلاب خانگی
• تسریع در عملیات نصب
• کاهش هزینه ها به علت استفاده از اتصالات کمتر
• امکان بازدید دوره ای آن توسط دریچه بازدید و درب منهول
• جمع آوری آب های سطحی

منهول‌های فاضلابی در نحوه ساخت و نصب پیشرفت‌هایی قابل توجه نموده‌اند که نمیتوان از آنها چشم پوشید. مهمترین تغییر در منهول‌های فاضلابی ساخت آنها از مواد پلیمری مخصوصا پلی اتیلن بوده است که به دلیل آب بندی کامل شبکه و عدم نفوذ فاضلاب و آب های زیر زمینی و بالعکس در انواع پروژه‌های فاضلابی با اطمینان قابل استفاده است

منهولهای پلی اتیلن

استفاده از منهولها به 2400 سال قبل از میلاد مسیح به شهر بابل بر می‌گردد. مطالعات باستان‌شناسان از روی نوشته‌ها و نقشه‌های بجا مانده حاکی از آن است که شهر بابل از سیستم فاضلاب جامع شهری برخوردار بوده است: شبکه‌ای با طراحی ماهرانه که تمامی منطقه شهر را تحت پوشش قرار می‌داد که شامل کانالهای آجری فاضلاب بهمراه محلهائی برای دسترسی به این کانالها جهت بازرسی آنها (مشابه منهولهای امروزی) بوده است. استفاده از منهولها از دیرباز جهت ایجاد ایستگاههای دسترسی به بخشهای مختلف شبکه‌های آبرسانی و جمع‌آوری و انتقال فاضلاب جهت بازرسی، تهویه طبیعی و تعمیر و نگهداری همواره مورد نظر بوده است. امروزه نیز نه تنها از اهمیت آنها کاسته نشده بلکه روز به روز بر اهمیت و نیز موارد کاربرد آنها افزوده شده است. در چند دهه اخیر پلی‌اتیلن، با توجه به خواص مطلوبی که دارد، به عنوان مناسب‌ترین ماده برای ساخت منهولها به خدمت گرفته شده است. خواص منهول های پلی‌اتیلنی که در ادامه به آنها پرداخته شده است باعث گشته که روند استفاده از آنها سیر صعودی داشته باشد، بطوریکه هم‌اکنون در اروپا بیش از 80% منهولهای مورد استفاده در پروژه‌های اخیر از نوع پلی اتیلن بوده است. متأسفانه در داخل کشور سهم استفاده از این نوع منهولها بسیار پائین بوده اما در حال حاضر استفاده از آنها روند رو به رشدی بخود گرفته است.

با توجه به خواص مناسب پلی‌اتیلن با دانسیته بالا شامل استحکام مناسب، وزن پائین و انعطاف‌پذیری بالای آن مزایای استفاده از منهولهای پلی‌اتیلنی را می‌توان در موارد زیر دانست:

- وزن پائین منهولهای ساخته شده

بعلت کمتر بودن چگالی پلی‌اتیلن در مقایسه با بتن ، وزن منهولهای پلی‌اتیلنی در مقایسه با منهولهای بتنی با کاربری یکسان، بسیار پائین‌تر و کمتر است. .مزیت دیگر وزن پائین منهولهای پلی‌اتیلنی در این نکته نهفته است که در زمینهای باتلاقی و شنی که امکان زیرسازی مناسب برای منهولهای سنگین وجود ندارد و بعلت سستی زمین امکان نشست منهول وجود دارد، این نوع منهولها از خطر نشست و فرو رفتن در زمین کاملاً مصون می‌باشند.

- استحکام بالا در برابر ضربه

با توجه به انعطاف‌پذیری ذاتی پلی‌اتیلن و خاصیت ضربه‌پذیری آن، منهولهای ساخته شده از پلی‌اتیلن از مقاومت بالایی در برابر ضربات وارده در حین حمل و نقل یا پروسه نصب برخوردارند.

-مقاومت شیمیائی بالا در برابر محیطهای خورنده و مهاجم

پلی‌اتیلن بعلت طبیعت خنثی خود دارای مقاومت بسیار خوبی در برابر مواد شیمیائی مختلف است. بهمین دلیل خطر خوردگی و یا پوسیدگی آنها در مجاورت مواد خورنده و محیطهای شیمیایی و اسیدی بسیار پائین می‌باشد.